Şirketler, yaptıkları harcamaların yasal olarak muhasebe kayıtlarında yer almasını ister. Şirket adı altında yer almayan kişiler ile iş yapıldığında karşı taraftan fiş ve fatura gibi belge tahsis edilemez. Bu durumlarda harcamalarının muhasebe kayıtlarında yer almasını isteyen şirketler gider pusulasından faydalanır. Alıcı şirket karşı taraf adına gider pusulası düzenler ve gider pusulası fatura hükmünde dikkate alınır. Satıcıya imzalatılan ticari belgenin aslı satıcıda, kopyası ise alıcıda kalır.
Vergiden Muaf Kişiler Kimlerdir?
Vergiden muaf kişilerin kimler olduğu Gelir Vergisi Kanunu 9. maddesinde yer almaktadır. Bu kişiler bir iş yeri açmadan hizmet ve ürün satışı yapan küçük esnaf erbaplarıdır. Hamal, kalaycı, fotoğrafçı, musluk tamircisi ve berber işleri yapan kişilerdir.
İşyeri açmadan evden yürütülen; halı, dantel, hediyelik eşya, erişte, mantı gibi ürünlerin satışı yapan kişiler de vergiden muaf kişilerdir.
Motorlu nakil aracı ile gezici olarak işyeri açmadan ticaret yapan kişiler de vergiden muaf kişiler arasında yer alır.
Gider Pusulası ve Fatura Arasındaki Farklar
- Gider pusulası alıcının kayıtlarına işlenir, alıcı tarafından düzenlenir ve gider pusulasını alıcı öder.
- Fatura ise satıcı tarafından düzenlenir ve fatura bedeli alıcı tarafından ödenir. Faturalar hem alıcı hem de satıcının ticari kayıtlarına işlenir.
Gider Pusulası Temini
Gider pusulası temini için öncellikle vergi dairesinden izin alınması gerekmektedir. Vergi Levhası karşılığında Vergi dairesi tarafından düzenlenip tacirlere verilir. Gider pusulası için izin belgesinin çıkması ardından Maliye Bakanlığı ya da noter tarafından temini sağlanır.
Gider Pusulasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gider pusulası hazırlanırken dikkat edilmesi gerekilen bazı önemli noktalar vardır. Bunlar;
- İşin cinsi, mahiyeti, adedi, net oranı ve tevkif edilen vergi oranı,
- Alıcı ve satıcının adları ve soyadları,
- Seri ve müteselsil sıra numarası,
- Vergi dairesi, hesap numarası ve düzenleme tarihi ile ilgili bilgiler yer almalıdır.
- Gider pusulaları anlaşmalı matbaalara bastırılmalıdır ya da noter tasdik onaylı olmalıdır.
- Belirtilen bilgilerin eksiksiz bir şekilde yer aldığı gider pusulaları iki örnek olarak düzenlenmelidir. İki örnek düzenlenmezse ve bilgiler eksik olursa gider pusulaları geçersiz sayılır.
- Hazırlanan gider pusulasının ilk örneği işi yapanda, ikinci örneği işi alanda kalır.
İşi satın alan tarafın hazırladığı gider pusulası işi satan tarafa imzalatıldıktan sonra işlemler tamamlanmış olur.
Gider Pusulası Vergi Oranları
Tevfik edilen vergi oranı %2, %5 ve %10 olmak üzere 3 farklı orana sahiptir.
- Hurda mal alımlarında ve çarşaf, havlu, çorap, yapma çiçek ve benzeri mal alımlarında %2
- Diğer mal alımları için uygulanan bedel %5
- Hizmet alımları için %10 (mal ve hizmet bedelinin ayrılmadığı ve a, b, c bentlerinin hariç olduğu durumlarda)
- Eğer kişi esnaf muaflığından yararlanmıyorsa ve vergi mükellefi değilse kapıları dolaşarak tüketiciye ürünlerinin satışını yapıyorsa ödenen komisyon ve primlerden %20 oranında stopaj uygulanır.