Tedarik zinciri yönetimi ve tedarik aşaması e-ticaret ile ilgilenen firmaların işlerini etkili ve sağlıklı yapabilmelerinde rol oynayan tüm faktörler içerisinde önemli bir yere sahiptir. Tedarik sürecinin iyi bir şekilde yönetilmesi, maliyetleri kontrol altına almakla birlikte müşteri memnuniyeti açısından önemle üzerinde durulması gereken noktalardan birisidir. Fakat bu süreç içerisinde e-ticaret firmalarının yaşadıkları belli başlı problemler de vardır. Bu problemlerin neler olduklarını bilmek, bu sorunların çözülmesi adına markaların çalışmalar yapmasına da olanak tanıyacaktır.
Peki tedarik sürecinde sık karşılaşılan problemler nelerdir? Bu içeriğimizde söz konusu problemler üzerinde duracağız.
Müşteri Destek Hizmetinin Kalitesi
Tedarik aşaması, müşteri ihtiyaçlarına göre şekil alan bir süreç olduğundan dolayı müşteri destek hizmeti kalitesini artırmak önemli bir gerekliliktir. Markaların; tüketicilere siparişleri ile ilgili detaylı bilgileri sunmaları, muhtemel bir teslimat sorunu ile karşılaşıldığında müşterilerin problemlerini çözebilecek alternatifler sunmak ve teslimat sürecini iyi yönetmek çok önemlidir.
Tedarik süreçlerinin iyi yönetilememesinden kaynaklanan pek çok sorun yaşanır. Bu sorunların tüketiciye yansıması da müşteri memnuniyeti kalitesini büyük ölçüde kayba uğratır ve marka imajını büyük boyutta zedeler. Bundan dolayı da tedarik zinciri yönetiminde müşterilerin alacakları destek hizmetinin kalitesini artırarak müşterilere en kaliteli hizmeti sunmak bu süreç için çok önemli bir konudur.
Maliyet Sorunları
Tedarik aşaması süreci ile ilgili sıklıkla yaşanabilen sorunlardan birisi de maliyeti kontrol altına alamamaktır. Günümüzde yaşanan ekonomik sıkıntılar ve piyasa durgunluğu sebebi ile ham madde, işçi, üretim ve benzeri giderlerin maliyeti artmaktadır. Bu da üretim veya ürün tedariği süreci boyunca maliyet kontrolünün kontrolden çıkmasına sebep olur.
Tedarik zincirinde markanın eli ürüne her değdiğinde ek maliyet çıkar. Tedarik süreci içinde markanın pazarladığı ya da satışını yaptığı ürünler şu aşamalardan geçiyor olabilir:
Ürünün tedarikçiden yüklenmesi > Ürünün depoya teslimatı > Ürün kontrollerinin yapılması > Ürünün depoya yerleştirilmesi > Gelen siparişler sonrasında ürünün stoktan çekilmesi > Kontrollerin sağlanması > Paketleme işlemi > Ürünün kargoya verilmesi > Müşteriye teslimat.
Burada görülen her bir adımın markalara maliyeti vardır ve bu da marka giderlerini artırmaktadır. Bu giderlerin azaltılabilmesi adına ne gibi geliştirmelerin yapılabileceğini hesaplamak ve bu doğrultuda plan yapmak markaların maliyet kontrolünde oldukça önemli bir yere sahiptir.
Yetersiz ya da Eğitimsiz Personel
Tedarik aşaması süreci ile ilgili problemlerden birisi de personel ile ilgili olan problemlerdir. Eğitimsiz personelden kasıt, tahsil durumu ya da diploma durumu değildir. Burada bahsedilen “eğitimsiz personel”den kasıt; depo ile stok yönetimi, sipariş sürecinin takibi, ürün paketleme ile ürünün kargoya verilmesi gibi iş düzeni konularında eğitilmemiş personeldir. Markaların, iş takibi için personellerine iş düzeni ve iş kontrolü eğitimi vermeleri gerekir. Gerekli olan süreç ile prosedürleri personellere anlatmamak, personellerin kendi inisiyatifleri ile çalışmalarına sebep olur. Belli bir sistemin olmadığı işlerde aksama olacağından dolayı maliyetlerin de artmasına sebep olur.
Bununla birlikte markanın tedarik sürecini yönetecek yeterli sayıda personelin olmaması da bir problem olabilir. Depo ile stok yönetiminin yapılması, siparişlerin hızlıca hazırlanması ve teslime hazır bir hâle getirilmesi adına belli bir iş gücü lazımdır. Şirketin kapasitesi ve günlük sipariş adedine göre yeterli bir ekip kurmak markalar için bu süreçte yapılması gerekenler arasındadır.
Yeterli Sayıda Tedarikçi ile Çalışmamak
Tedarik sürecinde sık karşılaşılan problemlerden birisi de çok az ya da çok fazla tedarikçi ile çalışmaktır. Çok fazla tedarikçi ile çalışıldığında hem maliyetler ekstradan artabilir hem de ürünlerin takibini yapmak zor bir hâle gelir. Bu da markalar için ekstra bir iş yükü anlamına gelir. Birbirinden farklı ürün grupları için farklı tedarikçiler ile çalışılabilir fakat aynı ürün grupları için çok sayıda tedarikçi işe çalışmak markalar için kontrol ile yönetim sorunlarına neden olur.
Az sayıda tedarikçi ile çalışıldığında da stok yetiştirme konusunda sorunlar yaşanabilir. Elde yeterince stok bulunmadığında satış yapılamaz ve bu da markanın zarar etmesine sebep olur. Stok yönetimini etkili bir şekilde yapabilecek ve devamlı şekilde ürün tedariği sağlanabilecek sayıda tedarikçiyle çalışmak, markalar için çok daha doğru bir hamle olacaktır.
Beklenmeyen Gecikmeler
Özellikle pandemi sürecinde pek çok firma tedarik süreci ile ilgili problemler yaşadı. Ekonomik sıkıntılar, piyasadaki durgunluk, sokağa çıkma kısıtlamaları, işten çıkartmalar gibi sebepler üretim kapasitesi ile tedarik zincirini doğrudan etkilemiş oldu. Bu gibi beklenmeyen gecikmeler e-ticaret markalarını zor durumda bırakır.
Bu gibi sorunlar ile karşılaşmamak ya da bu gibi durumlardan en az şekilde etkilenmek için markaların yedek planlarını oluşturmaları önemlidir. Bu doğrultuda beklenmeyen gecikmeler yaşanınca müşteri destek hizmetini nasıl sağlayacaklarını, müşteri memnuniyeti kalitesini nasıl yüksekte tutacaklarına dair yapabilecekleri çalışmaları belirlemeleri gerekir.