Gelir vergisine tabi olan mükellefleri ilgilendiren en önemli konulardan birisi de basit usulde vergilendirme konusudur. Bu bağlamda oldukça fazla merak edilen basit usulde vergilendirme nedir sorusunun cevabına değineceğiz. Bununla birlikte basit usulde vergilendirme şartları nelerdir inceleyeceğiz.
Basit usulde vergilendirme nedir sorusunun daha net anlaşılabilmesi açısından öncelikli olarak mükelleflerin kazançlarının tespiti aşamasında iki ana kategoride incelendiklerini belirtmeliyiz. Bu bağlamda "Basit Usulde Gelir Vergisine Tabi Olanlar" ve "Gerçek Usulde Gelir Vergisine Tabi Olanlar" bu iki ana kategori altında değerlendirilmektedir. Dolayısıyla da bu iki kategori altındaki mükelleflerin aralarındaki en önemli farklara değinecek olursak, basit ve gerçek usulde gelir vergisi kapsamlarını daha net anlayabilmemiz mümkün olacaktır.
Buna göre;
- Gerçek Usule Tabi olan mükellefler; KDV, gelir vergisi, stopaj vergisi öderler.
- Basit Usule Tabi olan mükellefler; sadece ticari kazançlarının vergisini öderler.
Söz konusu vergilerin ne kadar miktarda ödeneceği ise aslında değişkenlik göstermektedir. Bu durumun temel sebebi ise kar oranının değişken olmasıdır. Nitekim ne kadar miktarda vergi ödeneceği kar oranına göre belirlenmektedir.
Basit Usule Tabi Olmanın Avantajları Nelerdir?
Basit usule tabi olanlar, bazı açılardan daha avantajlı sayılırlar.
Bu avantajların başlıcaları;
- Basit usule tabi olanların yasal olarak muhasebe defteri tutma zorunluluğu bulunmamaktadır.
- Vergi tevkifatı yapma gerekliliği de yoktur.
- Ücret ve kira giderleri için muhtasar beyanname verilmesine gerek yoktur.
- En önemli avantajlardan birisi de üç aylık dönemler halinde alınan geçici vergiden muaf olmalarıdır.
- KDV Beyannamesi vermezler.
- Ticari kazancın tespit edilmesi aşamasında, normalde amortismana dahil olan iktisadi kıymet alışları ve satışları, basit usule tabi olanlar için ise dikkate alınmayan ayrıntılardır.
- Normalde kayıtlar, mükelleflerin bağlı oldukları meslek odalarındaki bürolarda tutulur ancak basit usuldeki mükellefler isterlerse kayıtlarını kendileri tutabilir. Bunun için özel bir izin almalarına da gerek yoktur.
- En önemli avantajlardan birisi de ticari kazançlarına yıllık tam 8.000 TL indirim yapılmasıdır.
- Yıllık indirime ek olarak; engellilik indiriminden de faydalanabilmektedirler.
Tüm bu başlıca avantajları ile basit usulde vergilendirme işletmeler açısından büyük bir avantaj sağlamaktadır. Ancak tabii ki bu usule dahil olabilmenin de bazı şartları söz konusudur.
Basit Usule Tabi Olma Şartları Nelerdir?
Gelir Vergisi Kanununda belirtilen şartlar esasında basit usule tabi olma şartlarıdır. Ancak bu şartları "genel" ve "özel" olmak üzere iki kategoride inceleyebiliriz.
1. Basit usul genel şartları
- Kendi işinde bizzat kendileri çalışıyor olmaları gerekir.
- Yıllık (ya da emsal) kira bedelinin üst sınırı geçmiyor olması gerekir. Üst sınır; büyükşehir sınırları içinde 7.400 TL, diğer yerler için ise 4.900 TL olarak belirlenmiştir.
- Mükellefin gerçek usul gelir vergisine tabi olmasını gerektirecek kriterlerin olmaması ve mevcut durumda zaten gerçek usule dahil olmamış olması.
2. Basit usul özel şartları
- Alım satım sektöründeki mükellefler açısından önemli bir şart; yıllık mal alım-satım tutarlarının üst sınırı geçmemesi gerekir. Bu sınırlar; 2018 yılı için alım 100,000 TL, satım ise 148,000 TL olarak belirlenmiştir. Bu kriter hem malı edindikten sonra doğrudan satan hem de işleyip satan mükellefleri de kapsamaktadır.
- Hizmet sektöründeki mükellefler için ise; bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatının 49.000 TL ' yi geçmemesi gerekmektedir.
