Elektronik ticaret günümüzün öne çıkan iş modellerinden biri. Hem daha masrafsız hem de global işletilebilen bu iş modeli pek çok yeni girişimciyi heyecanlandırıyor. Öyle ki e-ticaret yalnızca işini büyütmek isteyenler için bir mecra değil, dijital dünyada direkt olarak iş kurmak isteyenler için ideal bir model. Son dönemde TBMM e-ticaret ile ilgili yeni düzenlemeler yaptı. E-Ticaret sitesi olanlar ya da elektronik ticarete atılmayı düşünenler dikkat: İşte e-ticaret sitesi kurmak için güncel haberler!
Geçtiğimiz günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde e-ticaret ile ilgili yeni düzenlemeler kabul edildi. TBMM Genel Kurulu’nda “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” kabul edildi. 13 maddeden oluşan yasa teklifi ile e-ticarette tekelleşmenin önüne geçilmesi hedefleniyor. E-ticaret koşullarında neler değişti? Hangi sektörler elektronik ticaretin kapsamından çıkarıldı? Cevaplarını sizin için derledik.
“Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı”
TBMM’de Kabul edilen yasa teklifi e-ticaret kavramlarında değişiklik getirdi. Bunlardan en dikkat çekici olanı ise e-ticaret pazaryerinde kendisinin satış yapıp yapmadığına bakılmadan diğer elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine olanak tanıyan aracı hizmet sağlayıcılara, “elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı” denecek. Online pazaryerinde ya da kendi e-ticaret sitesinde mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcılar ise “elektronik ticaret hizmet sağlayıcı” olarak anılacak. Aynı zamanda kanuna, "e-ticaret pazar yeri" ve "e-ticaret ortamı" tanımları da eklendi.
Yeni e-ticaret yasası neleri içeriyor?
TBMM Genel Kurulu’ndan geçen 13 maddelik yasa teklifinde hizmet sağlayıcılara bazı yükümlülükler getirildi. Rekabeti bozan ya da sınırlayıcı faaliyetler engellenecek. Bu 13 maddede öne çıkanlar şunlar:
- Haksız rekabete yol açan ticari uygulamalara izin verilmeyecek.
- Hizmet sağlayıcıların satıcılara yapılacak ödemelerine ilişkin süre kısıtlaması getirilecek.
- Herhangi bir hizmet verilmeden satıcılardan ücret alınamayacak.
- Hizmet sağlayıcıların markalarını taşıyan malları satışa sunması veya satışına aracılık etmesi engellenecek.
- Net işlem hacmi 10 milyar TL üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara getirilen yükümlülükler kapsamında, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları lisanslandırılacak.
- Hizmet sağlayıcıların elde ettiği verileri kullanarak bünyesindeki satıcılarla haksız rekabet etmesi engellenecek.
- Satıcılar isterlerse kendilerine ait verileri diğer e-ticaret pazaryerlerine taşıyabilecek.
- Birden fazla e-ticaret ortamında faaliyet gösterilirse bu ortamlar arasında erişim olamayacak.
- Bağımsız denetim kuruluşunca hazırlanan denetim raporu, Ticaret Bakanlığı’na sunulacak.
- Rakipleri dışlayan reklam ve indirim kampanyaları engellenecek. Buna göre, net işlem hacmi 30 milyar TL ve işlem sayısı 100 binin üzerinde olan hizmet sağlayıcılarıyla ilgili, hizmet sağlayıcılar pazaryerlerinin rakiplerini dışlayıcı şekilde reklam ve indirim faaliyetlerinde bulunamayacak.
- Net işlem hacmi 60 milyar TL ve işlem sayısı 100 binin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların ise pazaryerlerinde gerçekleştirdikleri cüzdan benzeri elektronik para faaliyetleri de sınırlanacak.
- Kargoculuk faaliyetleri kısıtlanacak.
- Mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması halinde, aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılması veya da sipariş verilmesi engellenecek.
Hangi sektörler e-ticaret kapsamında değil?
Yeni kanuna göre bazı sektörler e-ticaret kapsamında yer almadı. E-ticaret kapsamı dışında kalan sektörler şunlar:
- Seyahat acenteliği
- Sivil havacılık
- Bireysel emeklilik
- Bankacılık
- Sigortacılık
- Finansman
- Sermaye piyasası
- Ödeme hizmetleri
- Bahis ve şans oyunları
- Elektronik haberleşme alanlarında faaliyet gösteren kurumlar
Tüm bu düzenlemeler 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren yürürlükte olacak. Ancak e-ticaret aracı hizmet sağlayıcıların bu yükümlülüklere 1 Ocak 2024'e kadar uyması bekleniyor. Aynı zamanda lisans alma yükümlülüğünün ise 1 Ocak 2025’te itibaren yerine getirilmesi isteniyor.
