Şirket sahipleri genellikle hangi ödemeleri şirket gideri olarak gösterebileceğini merak etmektedir. Biz de bu yazımızda kanunen kabul edilmeyen giderleri kısaca KKEG’leri anlatacağız. Ticari karın / kazancın elde edilmesiyle doğrudan ilişkili olmayan ve işletmenin sahibinin ve ortaklarının şahsi ve ailevi harcamaları, kusurdan ötürü ödenen ceza, tazminat, gecikme zamları ve faizler kanunen kabul edilmeyen gider olmaktadır ve bu nedenle indirim yapılmaz. Bu kavram tamamen vergilendirme ile alakalıdır ve kanunen kabul edilmiyor diye yasadışı olduğu anlamına gelmemektedir. Bu husus önemlidir. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 11. maddesinde, kurum kazancının tespiti sırasında kanunen kabul edilmeyen giderler toplu bir biçimde listelenmiştir.
Bir gider kanunen indirim olarak nasıl kabul edilir?
Eğer bir gider kanunen indirim olarak kabul edilecekse şu önemli kriterleri içermelidir:
- İndirime konu olan giderin ticari kazanca doğrudan etki etmesi
- Giderin Vergi Usul Kanunu (VUK)’da açıklandığı halinde belgelendirilmesi
KABUL EDİLMEYEN GİDERLER HANGİLERİDİR?
Gelir Vergisi Kanununun 41. Maddesine Göre İndirilemeyecek Giderler:
- Teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar ve aynen aldıkları sair değerler
- Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar
- Teşebbüs sahibinin işletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler
- Teşebbüs sahibinin, eşinin ve küçük çocuklarının işletmede cari hesap veya diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler
- Teşebbüs sahibinin, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak belirlenmiş bedel ya da fiyatlar üzerinden gerçekleştirilen işlemler dolayısıyla işletme aleyhine oluşan farklar
- Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatlar
- Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderleri
- Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile amortismanları
- Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddi ve manevi zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri
- Finansman gider kısıtlaması uygulaması
- VUK’un 187’nci maddesi uyarınca envantere alınması zorunlu olan gayrimenkuller için yapılan kira ödemeleri
- Hırsızlık ve dolandırıcılık olayları
- Kanuni hadleri aşan veya Kanun’un aradığı şekil şartlarını taşımayan bağış ve yardımlar ile benzer mahiyetteki diğer gider unsurları
Gelir Vergisi Kanununun 90. Maddesine Göre İndirilemeyecek Giderler:
- Vergi cezaları ve para cezaları
- 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun hükümlerine göre ödenen cezalar, Gecikme zamları ve faizler
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kabul edilmeyen giderler nelerdir?
- Özsermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler
- Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler
- Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar
- Yedek akçeler
- Kurumlar vergisi, her türlü para cezaları, vergi cezaları, gecikme zammı ve faizler
- Menkul kıymetlerin itibari değerinin altında satışından doğan zararlar ve bunlara ilişkin olarak Ödenen komisyonlar
- İşletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayan deniz ve hava taşıtlarının giderleri ve amortismanları
- Kurumların kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan tazminat giderleri
- Basın yoluyla işlenen fiillerden dolayı ödenen tazminat giderleri
- Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderleri
- Finansman gider kısıtlaması uygulaması
- Kanuni hadleri aşan veya Kanun’un aradığı şekil şartlarını taşımayan bağış ve yardımlar ile benzer mahiyetteki diğer gider unsurları
KABUL EDİLMEYEN DİĞER GİDERLER
- Kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmayan giderler
- Belgelendirilemeyen giderler
- Kanunen yasaklanmış fiiller nedeniyle katlanılan giderler
- Dönemsellik ilkesine aykırılık dolayısıyla gider kabul edilmeyen ödemeler
Diğer yasa ve hükümlere bakıldığı zaman aşağıdaki giderler de indirimden yararlanamamaktadır:
- Kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin gider ve zarar
- Kurumların yönetim kurulu başkan ve üyelerine verilen temettü ikramiyeleri
- Dar mükellefiyete tabi kurumlarda kanunen kabul edilmeyen giderler
- Sermaye Piyasası Kanunu’na göre ayrılan karşılıklar
- Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi ile indirilebilecek katma değer vergisi
- Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergileri
- İşletmeden çekilen değerler
- Çalınmış olan mallar
- Mal ve hizmet bağışları
- Özel iletişim vergisi
- İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanan sigorta primleri
- Hazine tarafından karşılanan özürlü personelin sigorta primi